اندازه گیری هورمون رشد

آزمایش اندازه گیری هورمون رشد (GH) میزان این هورمون را در خون اندازه گیری می کند. GH توسط غده هیپوفیز قدامی تولید می شود و برای تحریک رشد کاربرد دارد. GH نقش مهمی در متابولیسم بدن دارد. میزان هورمون رشد در خون در طول روز تغییر می کند و تحت تاثیر عواملی همچون ورزش، خواب، استرس و رژیم غذایی می باشد.

زیاد بودن میزان هورمون رشد باعث افزایش غیر طبیعی قد می شود ( اختلالی که اگر پیش از دوران بلوغ باشد، ژیگانتیسم نامیده می شود و در آن رشد طولی استخوان ها دیده می شود).

کاهش میزان هورمون رشد در کودکان می تواند باعث کاهش رشد قدی شود ( کوتولگی ).

در هر دو شرایط اگر بیماری به موقع تشخیص داده شود، این وضعیت قابل درمان است.

در بالغین، افزایش شدید هورمون رشد می تواند به دلیل تومور خوش خیم غده هیپوفیز باشد. ( آدنوما )

افزایش GH می تواند باعث رشد قطری بیش از حد استخوان های صورت، فک، دست ها و پاها شود ( اختلالی که آکرومگالی  نامیده می شود).

هورمون رشد می تواند باعث انتشار مواد دیگر که بر روی رشد و متابولیسم تاثیر می گذارد هم  بشود، یکی از این عوامل فاکتور شبه انسولین (IGF-1) است.

وقتی میزان هورمون رشد افزایش می یابد، میزان IGF-1 نیز افزایش می یابد.

آزمایش اندازه گیری سطح IGF-1 نیز ممکن است برای تایید افزایش میزان GH انجام شود.

علت انجام آزمایش اندازه گیری هورمون رشد (GH) چیست؟

آزمایش اندازه گیری میزان GH به دلایل زیر انجام می شود:

• بررسی غیر طبیعی بودن رشد در کودکان ( ژیگانتیسم و یا کوتولگی)
• بررسی بالغین مبتلا به آکرومگالی.
• بررسی روند درمانی در طی درمان با  هورمون رشد.

آمادگی لازم برای انجام این آزمایش چیست؟

آمادگی خاصی برای انجام این آزمایش لازم نیست. بسیاری از داروها می توانند نتیجه این آزمایش را تغییر دهند. باید پزشک را در مورد هر نوع دارویی که مصرف می کنید ( چه با نسخه چه بی نسخه ) مطلع سازید.

این آزمایش چگونه انجام می شود؟

میزان هورمون رشد در خون به سرعت تغییر می کند بنابر این ممکن است لازم باشد چند بار نمونه گیری انجام شود.

میزان IGF-1 به آرامی تغییر می کند و ممکن است ابتدا این آزمایش انجام شود.

1. بستن یک نوار کشسان (گارو) بالای بازو که جریان خون را متوقف می کند . این کار رگ زیر نوار را بزرگ تر می کند، در نتیجه سوزن در رگ راحت تر فرو می رود.
2. تمیز کردن محل فرو رفتن سوزن
3. فرو بردن سوزن در داخل رگ. ممکن است بیش از یک بار سوزن زدن لازم باشد.
4. وصل کردن لوله به سوزن تا از خون پر شود.
5. باز کردن نوار از بازو، وقتی که خون کافی جمع آوری شده باشد.
6. قرار دادن باند یا پنبه در محل سوزن بعد از در آوردن سوزن
7. فشار دادن جای سوزن و بانداژ کردن محل

بیمار در حین آزمایش چه احساسی دارد؟

نمونه خون از رگ بازو گرفته می شود. یک نواری که حالت کشسانی دارد، به بالای بازو بسته می شود ٬ که ممکن است احساس کنید کمی سفت است. شما ممکن است احساس درد ناشی از فرو بردن سوزن نداشته باشید و یا ممکن است احساس سوزش داشته باشید.

خطرات

ممکن است کمی کبودی در محل خون گیری بوجود بیاید. اگر بعد از خون گیری چند دقیقه محل را فشار دهید، احتمال کمی وجود دارد  که محل نمونه گیری کبود شود.

در موارد نادری٬ ممکن است بعد از گرفتن نمونه خون، رگ متورم شود. که به این حالت فلبیت می گویند. انجام کمپرس گرم چند بار در روز  می تواند به بهبودی این وضعیت کمک کند.

خون گیری می تواند برای افرادی که بیماری انعقادی دارند ٬ مشکل ایجاد کند. آسپیرین ٬ وارفارین و سایر داروهای رقیق کننده خون می توانند باعث افزایش خونریزی شوند. اگر شما مشکل انعقاد خون و یا خونریزی دارید و یا اگر داروی رقیق کننده خون مصرف می کنید، باید قبل از خون دادن به پزشک اطلاع دهید.

نتیجه آزمایش اندازه گیری هورمون رشد (GH)

آزمایش هورمون رشد میزان این هورمون را در خون اندازه گیری می کند.

میزان طبیعی هورمون رشد

میزان طبیعی هورمون رشد در جدول زیر ذکر شده است که مقادیر مرجع نامیده می شود و فقط برای راهنمایی است. این مقادیر از یک آزمایشگاه با آزمایشگاه دیگر متفاوت است٬ و آزمایشگاهی که شما مراجعه می کنید ممکن است میزان مقادیر نرمال آن با مقادیر این جدول متفاوت باشد. جواب آزمایش باید میزان نرمالی را که  آن آزمایشگاه استفاده می کند، داشته باشد. همچنین ٬ پزشک نتایج را بر اساس سلامتی و یا عوامل دیگر ارزیابی می کند. این به این معنا است که اگر جواب آزمایش خارج از میزان نرمال بود، ممکن است برای شما یا برای آن آزمایشگاه این میزان نرمال باشد.

هورمون رشد  (GH)

در مردان:  کمتر از ۵ ng/mL یا  کمتر از  ۲۲۶ picomoles per liter] pmol/L]

درزنان: کمتر از ۱۰ ng/mL یا کمتر از ۴۵۲ pmol/L

در اطفال: کمتر از ۲۰ ng/mL یا (<904 pmol/L)

افزایش میزان هورمون رشد

افزایش میزان هورمون رشد باعث ایجاد آکرومگالی و یا ژیگانتیسم می شود.

این بیماری ها به دلیل وجود تومور غیر سرطانی در غده هیپوفیز ایجاد می شود. (آدنوما)

سطح فاکتور شبه انسولین (IGF-1 ) نیز افزایش می یابد.

افزایش میزان GH ممکن است به دلیل دیابت، بیماری کلیوی و یا گرسنگی باشد. این شرایط باعث افزایش IGF-1 نمی شود.

چه عواملی بر نتیجه این آزمایش تاثیر دارد؟

عللی که شما ممکن است نتوانید این آزمایش را انجام دهید و  این که نتایج آزمایش ممکن است مفید نباشد، عبارتند از:

• مصرف دارو مثل آمفتامین ها، کورتیکواستروئیدها، انسولین و یا استروژن ها.
• کاهش میزان قند خون ( هیپوگلایسمی)
• چاق بودن

بررسی ها و تفکرات

• میزان طبیعی هورمون رشد (GH) در طول روز متغییر است بنابراین سایر آزمایشات ممکن است برای تایید این آزمایش انجام شود. سایر آزمایشات می تواند نشان دهد که کاهش میزان هورمون رشد ( که می تواند طبیعی هم باشد ) به معنای کارکرد غیر طبیعی غده هیپوفیز است یا که خیر.
• میزان IGF-1 در خون اغلب همزمان با آزمایش هورمون رشد انجام می شود. افزایش میزان IGF-1 به همراه افزایش میزان هورمون رشد به معنی وجود آکرومگالی است. در این موارد MRI از غده هیپوفیز انجام می شود.
• آزمایش سرکوب هورمون رشد میزان هورمون رشد را در فرد قبل و بعد از خوردن گلوکز اندازه گیری می کند.
• به طور طبیعی، میزان هورمون رشد بعد از خوردن گلوکز باید کمتر از ۱ نانوگرم بر میلی لیتر باشد. افزایش میزان هورمون رشد ممکن است نشان دهنده آکرومگالی باشد.
• آزمایش سرکوب هورمون رشد میزان هورمون رشد را در خون قبل و بعد از تزریق انسولین و یا آرژینین اندازه گیری می کند.
• آزمایش تحریک هورمون رشد ممکن است برای بررسی کمبود هورمون رشد نیز انجام شود.
• به طور طبیعی، میزان هورمون رشد بعد از دریافت انسولین و یا آرژینین افزایش می یابد.
• اگر هورمون رشد بعد از دریافت انسولین و آرژینین افزایش نیافت یعنی هورمون رشد وجود ندارد.

ترجمه شده از وبسایت: www.webmd.com