علایم و درمان مسمومیت با ید

ید (Iodine) عنصری است که به مقدار کمی در بدن شما یافت می شود. بدن انسان برای ساختن هورمون های تیروئیدی به وجود مقادیری ید نیاز دارد، که تنظیم کننده رشد، سوخت و ساز بدن و سایر کارکردهای مهم دیگر است.

به طور معمول غذاهای حاوی ید کم هستند. و تنها مقادیر اندکی از ید را می توان از طریق مواد طبیعی دریافت کرد. بنابراین تولیدکنندگان مواد غذایی برای جلوگیری از کمبود ید، آن را به نمک خوراکی اضافه کردند. منابع غذایی دیگر ید شامل میگو، تخم مرغ آب پز، لوبیای پخته شده و سیب زمینی است.

اکثر بزرگسالان باید سعی کنند روزانه حدود ۱۵۰ میکروگرم ید مصرف کنند. حداکثر مقدار یدی که فرد می تواند بدون عوارض جانبی منفی مصرف کند بر اساس رده های سنی عبارت است از:

• کودکان در سنین ۱ تا ۳: ۲۰۰ میکروگرم در روز
• کودکان ۴ تا ۸ ساله: ۳۰۰ میکروگرم در روز
• کودکان ۹ تا ۱۳ ساله: ۶۰۰ میکروگرم در روز
• نوجوانان در سنین ۱۴ تا ۱۸ سال: ۹۰۰ میکروگرم در روز
• بزرگسالان در سنین ۱۹ سال و بالاتر: ۱۱۰۰ میکروگرم در روز

مصرف بیش از حد قابل تحمل ید، برای هر کدام از گروه های سنی بالا می تواند منجر به مسمومیت با ید شود.

اگر شما یا کس دیگری دچار مسمومیت با ید شده اید، با ذکر موارد زیر به اورژانس خبر دهید:

• مقدار احتمالی مصرف ید
• قد و وزن فرد
• وجود یا عدم وجود بیماری خاص به ویژه بیماری های تیروئیدی

علائم

علائم مسمومیت با ید به میزان یدی که وارد بدن شده است بستگی دارد و از نسبتاً خفیف تا شدید متغیر است.

علائم خفیف تر مسمومیت با ید شامل موارد زیر است:

• اسهال
• احساس سوزش در دهان
• حالت تهوع
• استفراغ

علائم شدید مسمومیت این مسمومیت شامل موارد زیر است:

• تورم راه های هوایی
• سیانوز
• نبض ضعیف
• کما

مصرف زیاد ید همچنین می تواند به وضعیتی بنام پرکاری تیروئید ناشی از ید منجر شود. این وضعیت معمولاً زمانی اتفاق می افتد که افراد برای بهبود عملکرد تیروئید خود مکمل های ید مصرف می کنند.

علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:

• افزایش ضربان قلب
• ضعف عضلانی
• گرم شدن پوست
• کاهش وزن غیر قابل توضیح

پرکاری تیروئید به ویژه در صورت وجود بیماری قلبی بسیار خطرناک است. زیرا بر ضربان قلب شما تأثیر می گذارد.

ارتباط بین غذاهای دریایی و ید چیست؟

چندین نوع غذای دریایی از جمله میگو و ماهی تن حاوی ید هستند. جلبک دریایی همچنین حاوی ید بسیار بالایی است. در فرهنگ هایی که جلبک دریایی زیادی می خورند، مردم گاهی اوقات هزاران میکروگرم ید در روز مصرف می کنند.

به عنوان مثال، یک منبع معتبر در سال ۲۰۰۱ تخمین زده است که مردم ژاپن بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ میکروگرم ید در روز، از غذاهای دریایی مخصوصا از جلبک دریایی مصرف می کنند. این امر باعث پرکاری تیروئید و گواترهای ناشی از ید در ژاپن می شود. با این حال، این بررسی  همچنین حاکی از آن است که مصرف بالاتر ید ممکن است در پایین بودن نرخ سرطان و امید به زندگی طولانی ژاپن نقش داشته باشد.

علل

مسمومیت با ید معمولاً ناشی از مصرف بیش از حد مکمل های ید است. و مسمومیت با آن تنها به دنبال مصرف مواد غذایی بسیار نادر است. به یاد داشته باشید، بزرگسالان می توانند تا ۱۱۰۰ میکروگرم در روز تحمل کنند.

مصرف یک بار بیش از حد قابل تحمل ید معمولاً باعث مسمومیت نمی شود. اما، اگر به طور مداوم ید زیادی مصرف کنید، خطر مسمومیت شما با آن افزایش می یابد. ید اضافی تیروئید شما را گیج می کند و باعث می شود هورمون تیروئید اضافی ایجاد شود. این وضعیت منجر به بروز پدیده ای به نام اثر ولف-چایکوف Wolff-Chaikoff می شود. (کاهش تولید هورمون تیروئید است که معمولاً حدود یک هفته ادامه دارد.)

برخی از داروهای خاص نیز می توانند میزان ید را در بدن شما افزایش دهند. آمیودارون، دارویی است که برای تنظیم ضربان قلب و ریتم آن مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو حاوی ۷۵ میلی گرم ید در هر قرص (۲۰۰ میلی گرمی) است. این دوز، صدها برابر بیشتر از میزان مصرف روزانه توصیه شده ید است. علاوه بر این، مکمل های یدید پتاسیم و رنگ کنتراست (که برای CT اسکن استفاده می شود) نیز حاوی ید هستند.

عوامل خطر

حتی اگر مکمل ید مصرف نکنید، موارد خاصی وجود دارند که می توانند شما را نسبت به ید حساس تر کند، و این باعث افزایش خطر ابتلا به مسمومیت با ید می شود. برخی از این موارد عبارتند از:

• تیروئیدیت هاشیموتو
• بیماری گریوز
• گواتر

داشتن تیروئیدکتومی (برداشتن جزئی یا تمام تیروئید)، نیز شما را نسبت به ید حساس تر می کند و خطر مسمومیت با آن را در شما افزایش می دهد.

درمان

مسمومیت با ید معمولاً نیاز به مراجعه و بستری شدن در بیمارستان دارد. بسته به اینکه علائم شما چقدر شدید است، پزشک ممکن است به شما دارو بدهد تا استفراغ کنید. کادر درمان همچنین ممکن است ذغال فعال به شما بدهند، که می تواند در روند جذب ید توسط بدن اخلال ایجاد کند.

برای علائم شدیدتر، مانند مشکلات تنفسی، ممکن است لازم باشد تا زمانی که سطح ید شما کاهش نیابد، به یک دستگاه ونتیلاتور (برای کمک به تهویه بدن) وصل شوید.

نکات پایانی از وبسایت نسخه

مسمومیت با ید بیشتر در افرادی دیده می شود که مکمل های ید مصرف می کنند، یا بیماری تیروئید دارند. موارد خفیف مسمومیت با ید معمولاً هیچ مشکلی پایداری ایجاد نمی کنند، به خصوص اگر در اسرع وقت به دنبال معالجه پزشکی باشید.

با این حال، موارد شدیدتر می تواند اثرات ماندگاری از جمله مسدود شدن و یا باریک شدن نای شود. به محض اطلاع از مسمومیت با این ماده حتما به اورژانس مراجعه کنید.