همه چیز درباره ایسکمی میوکارد یا MI

ایسکمی میوکارد (Myocardial ischemia) زمانی رخ می‌دهد که خون‌رسانی به عضله قلب کاهش پیدا می‌کند. علت کاهش جریان خون به بافت قلب، انسداد جزئی یا کامل عروق خونرسان قلب (شریان های کرونری) است.

ایسکمی میوکارد، که با نام ایسکمی قلبی (cardiac ischemia) نیز شناخته می‌شود، باعث کاهش توانایی قلب در پمپاژ خون به بدن می‌شود. انسداد ناگهانی یکی از شریان های خونرسان قلب می تواند منجر به حمله قلبی می‌شود. که نتیجه آن بر هم خوردن ریتم طبیعی قلب است.

درمان این عارضه، تلاش برای برقراری جریان خون کاهش یافته یا قطع شده به عضله قلب است. درمان ممکن است شامل دارو، روش کم تهاجم برای باز کردن عروق کرونری (آنژیوپلاستی) و یا جراحی بای‌پس عروق کرونری (bypass surgery) باشد.

علائم سکته قلبی

در برخی از افراد مبتلا به ایسکیی میوکارد هیچگونه علائم یا نشانه‌ای ظاهر نمی‌شود. که در این حالت به آن ایسکمی خاموش گفته می‌شود.

اما زمانی که علایم ظاهر شوند، شایع‌ترین علایم بروز فشار یا درد در قفسه سینه خواهد بود که معمولا سمت چپ بدن را درگیر می‌کند (آنژین پکتوریس). علائم و نشانه های دیگر که ممکن است به طور معمول در زنان، افراد مسن و افراد مبتلا به دیابت که حمله قلبی را تجربه می کنند عبارتند از:

• درد گردن یا فک
• درد شانه یا بازو
• ضربان قلب سریع
• تنگی نفس هنگام انجام فعالیت
• تهوع و استفراغ
• تعریق
• خستگی

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت درد شدید قفسه سینه یا بروز درد قفسه ای که از بین نمی رود و برای مدت طولانی درگیر آن هستید باید حتما با پزشک یا مرکز اورژانس تماس بگیرید.

علل حمله قلبی

حمله قلبی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون قلب، که از طریق چند رگ کرونری می‌گذرد کاهش پیدا می‌کند. با کاهش خون‌رسانی به عضله قلب، اکسیژن و مواد غذایی کافی به قلب نمی‌رسد. در نتیجه بخش‌هایی از عضله قلب دچار نکروز شده و از کار می‌افتد. این حادثه منجر به بروز علایمی می‌شود که در مجموع حمله قلبی خوانده می‌شود.

بیماری ها و اختلالاتی که باعث بروز حمله قلبی می‌شوند:

• بیماری عروق کرونر (آترواسکلروز): چسپیدن پلاک‌هایی از جنس کلسترل به دیواره شرایین باعث کاهش جریان خون می‌شود. آترواسکلروز شایع‌ترین علت ایسکمی میوکارد است.
• لخته خون: پلاک‌های کلسترولی که در بیماری آترواسکلروز شکل می‌گیرند، باعث ایجاد لخته خونی می‌شوند. جدا شدن این پلاک‌ها و قرار گرفتن در مسیر جریان خون، باعث مسدود شدن شریان‌های خون‌رسان قلب می‌شود. به ندرت، لخته خون از سایر قسمت‌های بدن، ممکن است به قلب رسیده و باعث مسدود شدن شریان‌های کرونری شود.
• اسپاسم عروق کرونر: اسپاسم این عروق می‌تواند به‌طور موقت باعث کاهش، یا توقف جریان خون به بخشی از عضله قلب شود. اسپاسم عروق کرونر یکی از علت‌های غیر معمول ایسکمی میوکارد است.

درد قفسه سینه همراه با ایسکمی میوکارد میتواند ناشی از فعالیت های زیر باشد:

• تمرینات فیزیکی
• استرس روانی
• دمای پایین
• مصرف کوکائین
• خوردن وعده های غذایی سنگین و حجیم
• مقاربت جنسی

عوامل خطر

برخی فاکتورهایی که می‌توانند خطر ابتلا به ایسکمی قلب را افزایش دهند عبارتند از:

• توتون و تنباکو: سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار برای طولانی مدت می‌تواند به دیواره‌های داخلی عروق کرونر آسیب برساند. مواد موجود در سیگار باعث تجمع کلسترل و سایر مواد در دیواره شریان ها می شود. سیگار باعث می‌شود که اسپاسم عروق کرونر افزایش پیدا کند.
• دیابت: وجود دیابت نوع ۱ و نوع ۲ با افزایش خطر ابتلا به ایسکمی قلبی، حمله قلبی و سایر مشکلات قلب همراه است.
• فشار خون بالا: با گذشت زمان، فشار خون بالا می‌تواند آترواسکلروز را تسریع ببخشد و موجب آسیب به شریان‌ها و عروق کرونر شود.
• سطح کلسترول خون بالا: کلسترول می‌تواند سرخرگ‌های کرونر شما را مسدود کند. سطح بالایی از کلسترول LDL یا کلسترل بد، در خون شما، ممکن است به علت یک بیماری ارثی یا یک رژیم غذایی با چربی اشباع و کلسترول زیاد باشد.
• سطح تری گلیسیرید خون بالا: به بروز آترواسکلروز کمک می‌کند.
• چاقی: چاقی همراه با دیابت، باعث افزایش فشار خون و افزایش کلسترول خون می‌شود.
• دور کمر: دور کمر بیشتر از ۸۹ سانتی متر برای زنان و ۱۲۰ سانتی متر در مردان خطر ابتلا به فشار خون بالا، دیابت و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
• کمبود فعالیت بدنی: عدم تحرک باعث چاقی و افزایش سطوح کلسترل و تری گلیسرید می شود. افرادی که بصورت منظم ورزش هوازی انجام می دهند به بهبود سلامت قلب و کاهش حمله قلبی کمک می کنند. ورزش همچنین به کنترل فشار خون کمک می کند.

عوارض و مشکلات ناشی از ایسکمی میوکارد

ایسکمی میوکارد می‌تواند منجر به عوارض جدی از جمله موارد زیر شود:

• حمله قلبی: اگر یک عروق کرونر کاملا مسدود شود، کمبود خون و اکسیژن می تواند منجر به حمله قلبی شود که بخشی از عضله قلب را از بین می برد. آسیب می تواند جدی و گاه مرگ‌بار باشد.
• ریتم نامنظم قلبی (آریتمی): آریتمی و ریتم های نامتعارف قلبی باعث تضعیف قلب میشود و تهدید کننده حیات است.
• نارسایی قلبی: با گذشت زمان، حوادث مکرر ایسکمی ممکن است منجر به نارسایی قلبی شود.

پیشگیری از حمله قلبی

سبک زندگی نقش بسیار زیادی بر سلامتی انسان ها دارد. شیوه های زندگی سالم می تواند به کاهش ابتلا به ایسکیمی میوکارد کمک کند. ورزش منظم، عدم مصرف غذاهای فست فودی و چرب، عدم مصرف دخانیات و یا مشروبات الکی و سایر رفتارها و عادات مفید دیگر موجب می شود که عروق و شراین کرونری شما سالم باشند و حداکثر جریان خون مورد نیاز قلب را فراهم کنند.