کمبود ویتامین ب ۳ – علائم کمبود ویتامین B-3

کمبود شدید ویتامین ب ۳ باعث ایجاد یک بیماری به نام پلاگر (Pellagra) می‌شود. بیماری پلاگر پوست، سیستم عصبی، سیستم گوارش و غشاهای مخاطی مانند چشم و بینی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

علائم پلاگر عبارتند از:

• ایجاد ضایعات متقارن در هر دو طرف بدن. ضایعات بیشتر در محل‌ها و مناطقی از پوست بروز می‌کنند که در معرض آفتاب هستند. بیشتر افراد ضایعاتی در طرف داخلی بازوان خود دارند.
• ضایعات ایجاد شده روی صورت، اغلب به شکل پروانه و ضایعات گردن و اطراف آن بیشتر شبیه به شکل گردنبند هستند. این علایم پس از اینکه برای مدت طولانی زیر نور آفتاب قرار می‌گیرید ایجاد می‌شوند.
• درد، تورم و تحریک دهان و یا غشاهای مخاطی مانند واژن یا مجاری ادراری. کمبود شدید ویتامین ب ۳ می‌تواند زبان را به رنگ قرمز درآورد یا آن را متورم کند. برخی از افراد مبتلا به کمبود ویتامین b3 دارای زخم زیر زبان و یا بر روی لب‌ها هستند.
• درد و سوزش در گلو، سینه یا معده.
• درد گوارشی، مانند تورم، استفراغ، تهوع، اسهال، و یبوست. بعضی از افراد مبتلا به کمبود ویتامین ب ۳ زخم های اولسری دارند که باعث اسهال و خونریزی می‌شود.
• تغییرات در شخصیت و سلامت روان، از جمله از ابتلا به توهم (روان پریشی)، سردرگمی، مشکلات حافظه، افسردگی و پارانویا. گاهی اوقات این علایم که ناشی از کمبود ویتامین b3 هستند به صورت اشتباه ممکن است به عنوان بیماری روانی تشخیص داده شوند.

کمبود شدید این ویتامین در مواردی می‌تواند باعث بروز علایم جدی روی پوست، سیستم عصبی، گوارشی و غشاهای مخاطی شود. برخی از این علایم عبارتند از:

• پوست تحریک شده و یا قرمز رنگ
• سردرد
• خستگی
• مشکلات گوارشی ناشناخته
• مسائل مربوط به خلق و خو، مانند اضطراب یا افسردگی
• تغییر در تفکر یا کاهش توانایی در تمرکز
• سرگیجه
• گردش خون ضعیف

بعضی مطالعات مصرف نیاسین را با افزایش خطر ابتلا به سرطان، به خصوص در زنان مرتبط میدانند. به این شکل که مصرف بیش از حد یا کمبود ویتامین ب۳ باعث تغییر در رشد و چرخه زندگی سلولی می شود. این تغییرات در چرخه های سلولی با گذشت زمان، می‌تواند منجر به شوند.

علل کمبود ویتامین ب ۳ یا نیاسین

بطور دو نوع کمبود ویتامین B3 وجود دارد:

کمبود ویتامین ب ۳ اولیه

کمبود نیاسین اولیه هنگامی رخ می‌دهد که یک فرد به اندازه کافی ویتامین b3 و یا تریپتوفان مصرف نکند. افرادی که یک رژیم غذایی متعادل مصرف میکنند اغلب با کمبود این نوع ویتامین مواجه نمی‌شوند. در مناطقی از جهان که بخش عمده سبد غذایی افراد ذرت است، ممکن است افراد بیشتر در معرض کمبود نیاسین قرار بگیرند. دلیل فقر این ویتامین در بدن افرادی که ذرت می خورند این است که بدن این افراد توانایی جذب نیاسین از ذرت را ندارد.

کمبود ویتامین ب ۳ ثانویه

کمبود نیاسین ثانویه، زمانی رخ می‌دهد که برخی شرایط و بیماری ها مانع از جذب کافی این ویتامین می شوند. بیماری و شرایطی مانند:

• اسهال
• بیماری هارتنپ (Hartnup)
• بیماری کبد
• اعتیاد به الکل

درمان کمبود نیاسین

سعی کنید ویتامین b3 را از طریق مصرف مواد غذایی متنوع که سرشار از این ویتامین هستند تامین کنید. می‌توانید از مکمل‌ها نیز استفاده کنید اما باید توجه داشت که مصرف مکمل‌های ویتامین نیاسین می‌تواند عوارض جانبی در پی داشته باشد. در حالی که مواد ارگانیک و طبیعی فاقد عوارض هستند.

افرادی که با کمبود نیاسین همراه هستند اما شدت آن کم نیست می توانند صرفا با اصلاح رژیم غذایی خود به تامین کافی ویتامین b3 اقدام کنند.

مکمل های ویتامین B-3 می توانند عوارض جانبی متعددی را در پی داشته باشند:

• فشار خون پایین
• ضربان قلب نامنظم
• بدتر شدن بیماری کبد
• مشکلات کیسه صفرا
• نقرس

هیچوقت بدون مشورت با پزشک مکمل های ویتامینی مصرف نکنید. خصوصا اگر بیماری کلیوی دارید حتما با احتیاط مکمل ویتامین ب ۳ را مصرف کنید.

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟

هر کسی که علائم کمبود ویتامین B3 را تجربه کند، باید با پزشک مشورت کند. آزمایش خون و ادرار می تواند کمبود ویتامین ب ۳ را تشخیص دهد. با این حال، برای افرادی که علائم گوارشی پلاگر دارند، پزشک ممکن است آزمایش درخواست نکند. در عوض بلافاصله مکمل‌های نیاسینی را توصیه کند.

در برخی موارد، علائم کمبود نیاسین می‌تواند مشابه علائم بیماری ها و مشکلات دیگر باشد. بنابراین اطلاعات واضح و روشن در مورد رژیم غذایی و شیوه زندگی یک فرد می تواند تشخیص دقیق را میسر کند.

چشم انداز

کمبود ویتامین b3 براحتی قابل درمان است. با این حال، مدیریت خانگی آن مهمترین مرحله در رفع این کمبود ویتامینی خواهد بود. بسیاری از افراد مبتلا به کمبود ویتامین ب ۳ دارای نقایص دیگری نیز هستند. این امر می‌تواند به دلیل رژیم غذایی ضعیف یا مشکل جذب ویتامین‌ها باشد.

افرادی که دارای کمبود ویتامین نیاسین هستند ممکن است نیاز به آزمایش بیشتری داشته باشند تا پزشک ارزیابی های درستی از بیمار داشته باشد. بعضی از مردم ممکن است نیاز به تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی داشته باشند.