موادمغذی موجود در گوجه فرنگی و محصولات آن

گوجه فرنگی ماده غذایی با میزان کالری پایین است. این ماده غذایی سرشار از ویتامین C، A و K است، همچنین میزان بالایی پتاسیم و منگنز دارد. گوجه فرنگی منبع خوبی از فیبر محسوب شده، به طوریکه در افزایش سلامت دستگاه گوارش موثر است.

کالری گوجه فرنگی

یک گوجه فرنگی متوسط به قطر ۶.۳ سانتی متر ۲۲ کالری دارد که تقریبا معادل یک درصد از کل رژیم غذایی ۲۰۰۰ کالری است. همچنین حاوی ۴.۸ گرم کربوهیدرات و ۱ گرم پروتئین بوده که این میزان از پروتئین به هضم و گوارش کربوهیدرات کمک می کند. گاهی اوقات کربوهیدرات به سرعت وارد جریان خون می شود که منجر به افزایش قندخون و سپس افت آن شده که برای سوخت و ساز بدن مضر است. ۱.۵ گرم فیبر موجود در این ماده غذایی باعث حس سیری و کاهش اشتها شده و از زیاده روی در مصرف غذاهای ناسالم و پرکالری جلوگیری می کند.

موادمغذی موجود در گوجه فرنگی

ویتامین C

آسکوربیک اسید که به ویتامین C معروف است، یک ویتامین محلول در آب بوده که نقش ضروری در متابولیسم موادمعدنی و عملکرد سلولی ایفا می کند. ویتامین C همچنین به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده و از سلول ها در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می کند. همچنین این ویتامین برای کارکرد درست ریه و سیستم ایمنی مهم است.

یک فنجان از گوجه فرنگی ریز ۲۰ میلی گرم از ویتامین C را برای بدن فراهم می کند که شامل ۲۷ درصد از نیاز روزانه توصیه شده برای مردان و ۳۳ درصد از نیاز روزانه توصیه شده برای بانوان است. این ماده غذایی حاوی مقدار کمی کالری بوده، به طوریکه به عنوان ترکیبی شیرین و بی نظیر برای یک میان وعده ی سالم به حساب می آیند.

ویتامین A

ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی بوده که نقش حیاتی در بینایی و رشد سلولی دارد. یک گوجه فرنگی متوسط حاوی ۱۰۲۵ واحد بین الملل ویتامین A بوده که یک سوم نیاز روزانه توصیه شده به این ویتامین را برای بزرگسالان تامین می کند.

پتاسیم

پتاسیم یک ماده معدنی و الکترولیت بوده که برای کارکرد طبیعی بدن ضروری است. این ماده معدنی به رشد سلولی و بافت ها، ارتباطات سیستم عصبی و ماهیچه ای و تعادل آب در بدن کمک می کند. گوجه فرنگی و فرآورده های آن منابع خوبی از پتاسیم محسوب می شوند. نصف فنجان از سس گوجه حاوی ۴۰۵ میلی گرم پتاسیم بوده که ۱۰ درصد از نیاز روزانه توصیه شده به این ویتامین را برای بزرگسالان فراهم می کند. یک چهارم فنجان رب گوجه همچنین حاوی ۶۶۵ میلی گرم از پتاسیم یا ۱۴ درصد از نیاز روزانه توصیه شده به این ویتامین است.

ویتامین K

گوجه فرنگی منبع خوبی از بسیاری موادمغذی دیگر به ویژه ویتامین K و منگنز به حساب می آید. ویتامین K برای تشکیل استخوانی و انعقاد خون موثر است. ماده معدنی منگنز نیز به مقدار کم مورد نیاز بوده اما برای سوخت و ساز بدن ضروری است. یک عدد از این ماده غذایی اندازه متوسط ۵ تا ۱۰ درصد از نیاز روزانه توصیه شده بزرگسالان به این ویتامین را تامین می کند.

فواید آب گوجه فرنگی

آب گوجه فرنگی سرشار از موادمغذی بوده، به طوریکه میزان کالری و چربی کمی دارد. همچنین آب این ماده غذایی، تامین کننده ی بسیاری از موادمغذی مورد نیاز بدن از جمله ویتامین های مختلف و آنتی اکسیدان ها برای عملکرد درست است.

گوجه منبع خوبی از ویتامین A و C محسوب می شود. آب گوجه فرنگی آماده شده به صورت کنسرو یا بطری اغلب غنی شده بوده، به طوریکه ویتامین های موجود در آن افزایش یافته است. براساس وزارت کشاورزی امریکا، نصف فنجان از آب گوجه ۱۰ درصد از نیاز روزانه توصیه شده به ویتامین C و ۳۵ درصد از نیاز روزانه توصیه شده به ویتامین A را برای بدن فراهم می کند. این نوشیدنی سرشار از موادمغذی همچنین حاوی ویتامین های B، پتاسیم و فیبر است.

یکی از ویژگی های مهم سلامتی آب این ماده غذایی به دلیل آنتی اکسیدان های موجود در آن بوده، همچنین سرشار از بتاکاروتن و لیکوپن است. رنگ قرمز تیره گوجه فرنگی به دلیل وجود لیکوپن بوده، همچنین این ماده با کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی و سرطان در ارتباط است. این آنتی اکسیدان قوی و ماده مغذی گیاهی از بدن در برابر رادیکال های آزاد دفاع کرده و مانع از آسیب سلولی می شود. براساس مطالعه انجام شده توسط آکادمی عصب شناسی در امریکا، میزان بالای لیکوپن موجود در گوجه فرنگی و فرآورده های به دست آمده از آن می تواند خطر سکته و سکته مغزی ایسکمیک را کاهش دهد.

آب این ماده غذایی علاوه بر فواید بسیاری برای سلامتی حاوی سدیم نیز می باشد. سدیم در عملکرد عصبی و تنظیم فشار خون موثر است، اما مصرف زیاد آن می تواند منجر به افزایش فشارخون در بیماران قلبی شود. بنابراین آب گوجه فرنگی با خلوص ۱۰۰ درصد و با میزان سدیم بسیار پایین را انتخاب و خریداری کنید.

فواید گوجه فرنگی پخته شده

محصولات گوجه فرنگی پخته شده شامل کنسرو، سس و رب است. این ماده غذایی در گروه سبزیجات قرمز و نارنجی قرار دارد، به طوریکه براساس راهنمای تغذیه ی امریکا، مصرف میزان بالایی از آن توصیه می شود. درحالیکه گوجه فرنگی حاوی موادمغذی بسیاری است، اما تاکید تحقیقات اخیر بیشتر بر روی فیتوکمیکال لیکوپن است که مقدار آن در نوع پخته شده ی آن بیشتر از سایر موادغذایی می باشد.

درحالیکه پخت گوجه فرنگی باعث کاهش سطح ویتامین های موجود در آن می شود، اما برخی از این ترکیبات مفید سالم و کامل باقی می مانند. پوست گوجه فرنگی همچنین حاوی فیبر و موادمغذی بوده، بنابراین پخت این ماده غذایی با پوست بهتر از بدون پوست است.

حفظ سلامت قلب و عروق

مفیدترین ترکیب موجود در گوجه فرنگی ویتامین یا ماده معدنی نبوده، بلکه فیتوکمیکال لیکوپن است. این ترکیب دارای خواص آنتی اکسیدانی می باشد. همچنین مصرف میزان بالایی از لیکوپن باعث کاهش خطر بیماری قلبی و انواع خاصی از سرطان خواهد شد. براساس مقاله منتشر شده در مجله شیمی مواد غذایی و کشاورزی، پخت این ماده غذایی به مدت ۲ دقیقه، ۱۵ دقیقه و ۳۰ دقیقه به ترتیب باعث افزایش سطح لیکوپن تا ۶، ۱۷ و ۳۵ درصد می شود.

گوجه فرنگی پخته شده باعث کاهش سطح کلسترول می شود. مصرف روزانه ۲۵ میلی گرم لیکوپن باعث کاهش ۱۰ درصدی کلسترول خواهد شد. دریافت مقدار زیادی لیکوپن از گوجه فرنگی تازه بسیار مشکل است، اما می توان همین میزان را از سس گوجه فرنگی یا سایر محصولات گوجه فرنگی پخته شده به دست آورد.

پیشگیری از پوکی استخوان

گوجه فرنگی و محصولات آن می تواند به جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان، آسیب پوستی ناشی از اشعه فرابنفش خورشید و اختلال شناختی در افراد کمک کند. همچنین سطوح بتاکاروتن موجود در این ماده غذایی باعث افزایش سلامت چشم می شود، به طوریکه میزان بتاکاروتن موجود در گوجه فرنگی پخته شده بیشتر از نوع تازه ی این ماده غذایی است.

ملاحظات

محصولات گوجه فرنگی با میزان پایینی از افزودنی هایی از جمله شکر و نمک را انتخاب و خریداری کنید. شکر و نمک افزودنی می تواند موحب افزایش خطرات سلامتی شود. همچنین می توانید رب یا سس این ماده غذایی را به روش خانگی تهیه کنید. با این روش می توانید با اطمینان از نبود افزودنی های ناسالم از فواید گوجه فرنگی پخته شده بهره مند شوید.