آسپیریشن مکونیوم – راهنمای والدین

آسپیریشن مکونیوم : زمانی که نوزاد مکونیوم (مدفوع اول) را در مجرای تنفسی تحتانی استنشاق می کند این عارضه رخ می دهد که می تواند بسیار هم خطرناک باشد.

چه چیزی آسپیریشن مکونیوم را ایجاد می کند؟

جنین حرکت روه ای دارد، در حالیکه هنوز در رحم مادر است. مکونیوم نامی برای اولین مدفوعی است که کودک دفع می کند. مکونیوم در مایع پیرامون کودک وارد می شود و ممکن است در ریه ها یا مسیر تنفس قبل یا در زمان تولد بلعیده شود. کودکانی که تحت استرس هستند یا خارج از زمان تعیین شده مورد انتظار خود به دنیا می آیند شیوع بالاتری را برای این اختلال دارند، در حالی که هنوز در رحم هستند. عموما، آسپیریشن مکونیوم در نوزادانی دیده می شود که زود به دنیا نیامده اند.

آیا این شرایط خطرناک است و چه نوع آسیبی می تواند ایجاد کند؟

اگر مکونیوم وارد راه هوایی شود، انسداد مسیر هوایی ایجاد می کند. این جریان هوا درون و خارج بخش هایی از ریه را مسدود می کند. این حالت می تواند منجر به سطوح کم اکسیژن یا جمع شدن دی اکسید کربن شود.

اگر قابل توجه باشد، این اختلال در عملکرد ریه ها می تواند منجر به فشار خون بالای پیوسته در مسیر های خونی شود که به ریه ها منجر می شود. زمانی که این اتفاق می افتد، عدم توانایی بیشتر ریه ها برای آوردن اکسیژن به جریان خون و حذف دی اکسید کربن از خونی که از کنار ریه ها عبور می کند، وجود دارد.

مشکل متداول دیگر استنشاق مکونیوم ایجاد سوراخ در ریه ها است. این حالت پنوموتوراکس نام دارد. نشت هوا از ریه به حفره سینه اتفاق می افتد و هوا بین دیواره سینه و ریه به دام می افتد. زمانی که هوا جمع می شود، ریه را فشار می دهد و مجدد عملکرد نرمال آن را مختل می کند.

چه تست هایی برای بررسی بیشتر این شرایط لازم هستند؟

حضور مکونیوم زمانی که کیسه آب به صورت طبیعی یا توسط ماما پاره می شود مشخص می شود. مایع تغییر رنگ سبز خواهد داشت. ضخامت و درجه تغییر رنگ مقدار مکونیوم موجود را نشان می دهد. بعد از این که نوزاد به دنیا می آید، عکس ساده قفسه سینه یافته های مربوط به آسپیریشن مکونیوم را تایید خواهد کرد.

درمان آسپیریشن مکونیوم چیست؟

پیشگیری درمان اصلی است. اگر مایع لکه دار شده با مکونیوم مشخص شود، ماما آب نمک استریل شده را به رحم برای رقیق کردن مکونیوم وارد خواهد کرد. در زمان زایمان، ماما تلاش می کند که بینی و دهان را قبل از زایمان بقیه کودک تمیز کند.

اگر کودک مشکلات بیشتر یا باقی مانده داشته باشد، اکسیژن اضافی و یا حمایت تنفسی ممکن است لازم باشد. اگر مجرای تنفسی درگیر باشد، استفاده از دارویی به نام سورفاکتانت ممکن است از طریق مجرای تنفسی لازم باشد تا به تجزیه مکونیوم و بهبود عملکرد ریه ها کمک کند.

اگر کودک پنوموتوراکس یا سوراخ در ریه داشته باشد، لوله ی  تخلیه ممکن است لازم باشد. این لوله ی تخلیه مجرای سینه ای نامیده می شود و بین دنده ها در کناره نشت هوا قرار داده می شود تا مانع از روی هم افتادن ریه ها شود.

درمان انجام شده چه عوارضی دارد؟

متداول ترین اثر جانبی ایجاد سوراخ  در ریه از هوای به دام افتاده توسط مکونیوم یا از درجه حمایت ونتیلاتور مورد نیاز برای به دست آوردن سطوح اکسیژن و دی اکسید کربن مورد قبول است. این مشکل همانطور که در بالا بیان شد، درمان می شود.

ریه ها ممکن است از قرار گرفتن در معرض ونیتلاتور آسیب ببینند. آن ها ممکن است واکنش التهابی به تحریک مکونیوم و بودن در شرایط تهویه و تراکم های اکسیژن بالا داشته باشند. اگر این حالت اتفاق بیفتد، ممکن است بیرون آمدن از ونتیلاتور و اکسیژن اضافی را به تاخیر بیندازد. این واکنش التهابی می تواند به ندرت منجر به این شود که کودک مشکلات تغذیه ای را به خاطر کار تنفسی افزایش یافته و نیاز به اکسیژن اضافی در زمان ترخیص داشته باشد.

چه مدت طول می کشد تا کودک من علائم بهبودی را نشان دهد؟

بیشتر نوزادان در طی هفت تا ده روز بهتر می شوند. یک نوزاد با آسپیریشن مکونیوم شدید ممکن است نیاز به بستری طولانی تر در بیمارستان داشته باشند، احتمالا تا یک ماه تا به اندازه کافی خوب شود که ترخیص شود.

چه مشکلاتی می تواند ایجاد شود؟

مشکلات متداول تر مشابه با اثرات جانبی ناشی از درمان شدن است. سوراخ ها در ریه(پنوموتوراکس) یا فشار خون ریوی (هایپرتنشن پولمونری)  ممکن است وجود داشته باشد و آسپیریشن مکونیوم را با مشکل مواجه سازد.

به ندرت کودکان ممکن است التهاب هایی در ریه داشته باشند که بهبود آن ها را به تاخیر می اندازد.

آیا ممکن است التهاب ریه اتفاق بیفتد؟

التهاب ریه ایجاد شده توسط باکتری مرتبط با استنشاق مکونیوم به خودی خود نیست. عفونت ممکن است در بیمارانی اتفاق بیفتد که مجرای تنفسی دارند و حمایت ونتیلاتوری برای دوره ای از زمان به خصوص بیش از چهارده روز دریافت می کنند.

آیا این مسئله ریه های کودک را برای آینده ضعیف خواهد کرد؟

هم وجود مکونیوم و هم بودن در شرایط حمایت تنفس با مواجهه با تراکم های بالای اکسیژن می تواند واکنش التهابی در ریه ها ایجاد کند. در بعضی موارد این حالت منجر به بهبودی تاخیر یافته و بعضی ناهنجاری های ریوی برای چند ماه اول زندگی می شود. بیشتر کودکان با آسپیریشن مکونیوم خفیف تا متوسط هیچ مشکل ریوی طولانی مدتی نخواهند داشت.

بعد از ترخیص از بیمارستان، چه نوع پیگیری لازم خواهد بود؟

در بیشتر موارد ویزیت توسط متخصص کودک کافی است. در موارد شدید آسپیریشن مکونیوم، کودک در خطر بیشتری برای تاخیر های رشدی قرار دارد.