آیا داروی کلروکین برای درمان کرونا مناسب است؟

داروی کلروکین یک داروی ضد مالاریا است. این دارو علاوه بر این که به عنوان یک درمان برای مالاریا مورد استفاده قرار می گیرد، می تواند به عنوان یک داروی پیشگیری از مالاریا برای مسافرانی که قصد سفر به مناطقی را دارند و این بیماری بومی آنجاست تجویز شود. کلروکین را می توان برای درمان لوپوس و آرتریت روماتوئید نیز استفاده کرد. این روزها و با وجود همه گیری کرونا و نیاز به داروهای احتمالی جهت درمان یا کمک به درمان بیماری آن، احتمالا در میان انواع داروها، نام کلروکین را نیز شنیده اید. ما قصد داریم در این مقاله به بررسی این دارو بپردازیم و ببینیم آیا این دارو واقعا برای بیماران کرونایی تجویز میشود یا خیر.

مقدمه ای بر داروی کلرکین

کلروکین یک قرص است که به صورت خوراکی مصرف می شود. گفته میشود که این دارو به عنوان یک درمان، ممکن برای مدیریت بیماران دچار کرونا (کووید-۱۹) با همان (SARS-CoV-2)  مورد استفاده قرار بگیرید.

از ۲۸ مارس ۲۰۲۰، هر دو مورد کلروکسین فسفات و هیدروکسیکلروکین سولفات داروهایی بودند که برای کمک به درمان کووید-۱۹ از طرف سازمان غذا و دارو آمریکا مجوز تجویز گرفتند.

در ۲۴ آوریل، همین سازمان یعنی FDA با اشاره به خطر بروز مشکلات جدی در ریتم قلب،  نسبت به تجویز و مصرف هر دو دارو در خارج از بیمارستان ها و مراکز درمانی هشداری صادر کرد. شاید علت این هشدار این باشد که هنوز برای اثربخشی این دو دارو در مدیریت کرونا مطالعات زیادی صورت نگرفته است. یعنی هنوز نمیدانیم که آیا این دو دارو برای درمان موثرند یا خیر. اما نکته مهمی که در این خصوص وجود دارد این است که، افرادی که به دنبال استفاده از این دو دارو برای درمان کرونا هستند، باید بدانند که در صورت عدم استفاده صحیح از این داروها، خطر قابل توجهی از سمیت و حتی مرگ وجود دارد.

کاربرد و موارد مصرف کلرکین

کلروکین به عنوان یک درمان سرکوب کننده در حملات حاد مالاریا استفاده می شود. بسته به آنچه انگل باعث ایجاد مالاریا می شود، این دارو می تواند مدت زمان بین حملات را طولانی تر کند یا عفونت را درمان کند. کلروکین همچنین برای درمان آمبیاز روده ای نیز مورد استفاده قرار میگیرد.

سایر موارد استفاده

کلروکین را می توان برای درمان لوپوس و آرتریت روماتوئید استفاده کرد ، اما این کاربرد اصلی دارو نیست.

هیدروکسی کلروکین

هیدروکسی کلروکین یک ضد احتقان با مکانیسم هایی شبیه به کلروکین است. FDA این دارو را برای درمان لوپوس اریتماتوز و آرتریت روماتوئید مزمن و حاد تایید کرده است. از این دارو غالباً به دلیل اینکه به نسبت کلروکین سمیت و عوارض جانبی کمتری دارد استفاده میشود.

طبق اعلام مرکز پیشگیری و کنترل بیماری های آمریکا، به دلیل در دسترس بودن بیشتر هیدروکسی کلروکین نسبت به کلروکین، این دارو بیشتر و به صورت گسترده تر برای مدیریت شرایط بیماران کرونایی استفاده شده است.

نکاتی که باید قبل از مصرف این دارو بدانید

قبل از تجویز این دارو برای مالاریا، پزشک باید علت بیماری مالاریا و اینکه آیا شخص به  کلروکین حساس است یا خیر را تعیین کند. اگر به منطقه ای سفر می کنید که در معرض خطر مالاریا قرار گرفته اید و به جهت جلوگیری از عفونت برایتان کلروکین تجویز شده است ، پزشک شما باید بررسی کند که آیا انگل های مالاریایی در آن منطقه مستعد کلروکین هستند یا خیر. قبل از تجویز کلروکین برای آرتریت روماتوئید یا لوپوس ، پزشک ممکن است سایر گزینه های درمانی را با عوارض جانبی کمتری تجویز کند.

اقدامات احتیاطی و موارد منع مصرف دارو

کلروکین را نباید در بیمارانی که دچار پسوریازیس، پورفیریا (اختلالات نادری که بر روی پوست و سیستم عصبی تأثیر می گذارد)، آسیب شبکیه یا تغییرات میدان بینایی استفاده کرد.

سایر داروهای ضدمالاریا

علاوه بر کلروکین و هیدروکسی کلروکین ، رایج ترین داروهای ضد مالاریایی عبارتند از:

• روشهای ترکیبی مبتنی بر آرتمیسینین (ACTs).
• کینین
• پریماکین
• داکسی سایکلین
• مفلوکین

میزان مصرف داروی کلروکین

کلروکین در چندین فرمول موجود است. فسفات کلروکین یکی از ژنریک های موجود در ایالات متحده است. دوز مصرف دارو براساس میزان کلروکین موجود در قرص یا مقدار “پایه” است. به عنوان مثال ، در یک نسخه ۵۰۰ میلی گرم کلروفین فسفات ، ۳۰۰ میلی گرم از آن کلروکین خواهد بود.

اثرات جانبی  کلروکین

شایع ترین عارضه جانبی کلروکین آسیب به شبکیه چشم است. این آسیب به شبکیه ممکن است غیر قابل برگشت باشد. آسیب دیدگی در افرادی که دارو را با دوز بالا یا طولانی مدت مصرف می کنند بیشتر دیده می شود. علائم آسیب به شبکیه چشم ناشی از کلروکین ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تاری دید
• تغییرات بینایی
• مشکل در خواندن متون

سایر عوارض جانبی نسبتاً شایع عبارتند از:

• ناشنوایی یا کاهش شنوایی
• وزوز گوش
• آسیب به عضلات یا اعصاب
• آسیب کبدی
• تشنج
• سردردها
• تغییرات عصبی روانی ، مانند روان پریشی ، اضطراب و تغییر شخصیت

عوارض جانبی کمتر متداول شامل:

• مشکلات پوستی
• اختلالات خون
• فشار خون پایین
• کاردیومیوپاتی
• تغییرات در ریتم قلب
• هشدار بیش از حد مصرف

کلروکین به سرعت در بدن جذب می شود. دوزهای بالای آن سمی بوده و می توانند کشنده باشند. علائم مسمومیت با این دارو در عرض چند دقیقه ممکن است رخ دهد و شامل موارد زیر است:

• سردرد
• خواب آلودگی
• تغییر دید
• حالت تهوع
• شوکه شدن
• تشنج
• تنگی نفس یا ایست قلبی

کلروکین به اندازه ۱ گرم در کودکان می تواند کشنده باشد. در صورتی که فکر میکنید بیش از حد از این دارو مصرف کرده اید یا بلافاصله سعی کنید استفراغ کنید یا سریعا برای مداوا به بیمارستان مراجعه کنید.

احتیاط در مصرف

این دارو باید در بیماران زیر و کسانی کهش ریاط خاص دارند با احتیاط مصرف شود:

• خانم های باردار
• آسیب کلیوی
• آسیب کبدی
• مصرف داروهایی که احتمال آسیب به کبد را دارند
• الکلی ها
• تجربه صرع
• آسیب شنوایی
• افزایش قند خون
• سابقه نارسایی قلبی

هشدارها

• برخی از افرادی که مقدار زیادی کلروکین مصرف کرده اند یا از آن برای درمان طولانی مدت استفاده کرده اند ، آسیب جبران ناپذیری به چشمشان وارد شده است. قبل از شروع درمان، حین درمان و بعد از آن باید توسط متخصص تحت معاینه چشم قرار بگیرید. اگر به صورت همزمان آنتی اسید مصرف می کنید، باید با فاصله ۴ ساعت از هم آن ها را مصرف کنید.
• اگر بیماران هنگام مصرف کلروکین ، ضعف عضلانی را تجربه کنند ، درمان باید قطع شود.
• اگر بیماران اختلالات شدید خونی را که ناشی از بیماری زمینه ای نیستند تجربه کنند ، درمان باید قطع شود
• کلروکین می تواند کشنده باشد. این دارو باید دور از دسترس کودکان باشد.
• مادران پرشیرده قبل از شروع شیردهی باید مصرف کلوکین را قطع کنند و تا پایان این دوره آن را مصرف نکنند.
• همه انواع مالاریا را نمی توان با کلروکین درمان کرد.