اختلال پردازش شنوایی (APD) چیست؟

اختلال پردازش شنیداری ( یا پردازش شنیداری مرکزی – CAPD ) اختلالی است که تشخیص تفاوت بین صداها و لغات را برای کودک دشوار می سازد. این اختلال، پردازش “آنچه دیگران میگویند” را متاثر می کند. در این مطلب به علائم APD و راههایی که می توان از طریق آن به کودک کمک کرد، می پردازیم.

طی یک تست شنوایی مشخص می شود که کودک شما در پردازش شنیداری دچار اختلال است. چگونه ممکن است کودک مشک پردازش شنیداری داشته باشد در حالیکه هیچ نقص شنوایی ندارد؟

کودکانی که APD دارند معمولا نقصی در شنوایی ندارند. اما در پردازش و فهم معانی صداهای مختلف دچار مشکل هستند، خصوصا زمانیکه محیط پر سر و صدا باشد.

تحقیقات نتوانستند به درستی تشریح کنند که دقیقا کجای مسیر آنچه گوش می شنود و آنچه مغز پردازش می کند اختلال ایجاد شده. اما نتیجه واضح است: کودکان مبتلا به APD در درک آنچه دیگران میگویند دچار مشکل هستند.

عموما مغز صداها را بصورت فوری و یکپارچه پردازش می کند. اکثر مردم می توانند بلافاصله آنچه که شنیده اتد را تفسیر کنند. اما با وجود APD، یک نقص فنی باعث ایجاد تاخیر یا دشواری در پردازش می شود. مثلا برای یک کودک مبتلا به APD جمله ” به من بگو سنگ با صخره چه شباهتی دارند؟ “ اینچنین شنیده می شود ” به من بگو سرد با تخته چه شباهتی دارند؟”
اختلالات متعددی از جمله بیش فعالی یا اوتیسم ممکن است درک شنیداری کودک از کلماتی که می شنود را متاثر کنند. آنچه APD را متمایز میکند این است که در این اختلال مشکل در تمییز “صداها”ی زبان بیانی ایجاد می شود نه فهم کلماتی که می شنوند.

شیوع اختلال APD چقدر است؟

تخمین زده می شود که تعداد کودکان مبتلا به این اختلال ۲ تا ۷ درصد باشد. برخی کارشناسان تخمین می زنند که پسران دو برابر دختران مبتلا به اختلال پردازش شنوایی هستند ، اما هیچ تحقیق جامعی برای اثبات این امر وجود ندارد.

علل ابتلا به اختلال پردازش شنیداری چیست؟

علل دقیق بیماری APD هنوز ناشناخته است. تحقیقات حاکی از پیوندهای احتمالی به چندین عامل است. این موارد شامل زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد ، ضربه به سر ، عفونت مزمن گوش و مسمومیت با سرب است.

علائم اختلال پردازش شنیداری چیست؟

چندین نوع مشکل پردازش شنوایی وجود دارد. علائم این اختلال از خفیف تا شدید متغیر است. کودکان مبتلا به APD می توانند در یک ، برخی یا تمام این حیطه ها ضعف داشته باشند:

• تمییز شنیداری : توانایی توجه ، مقایسه و تفکیک صداهای مجزا و جداگانه. به عنوان مثال ، کلمات هفتاد و هفده ممکن است یکسان به نظر برسند.
• تشخیص صدا از زمینه شنوایی: توانایی تمرکز بر روی صداهای مهم در یک محیط پر سر و صدا. این مثل این است که در یک مهمانی بنشینید و نتوانید به شخصی که در کنار شماست گوش دهید زیرا دیگران باهم حرف میزنند.
• حافظه شنوایی: امکان به یاد آوردن آنچه شنیده شده ، بلافاصله یا وقتی نیاز است.
• توالی شنوایی: توانایی درک و یادآوری ترتیب صداها و کلمات. یک کودک ممکن است به جای “فیل” “لیف” را بگوید یا بنویسد، یا شماره ۳۵۷ را بشنود اما ۷۳۵ بنویسد.

کودکان مبتلا به APD برخی از علائم زیر را دارا هستند:

• پیروی از دستورالعمل های گفتاری ، به ویژه دستورالعمل های چند مرحله ای ، برایشان کار دشواری است.
• مدام از مخاطب بپرسند ” چی؟ “
• به راحتی حواس پرت میشوند، به خصوص در اثر سر و صدای پس زمینه یا صداهای بلند و ناگهانی
• در خواندن و هجی کردن مشکل دارند که مستلزم توانایی پردازش و تفسیر صداهاست.
• در حل مسایل ریاضی که بصورت شفاهی از آنها خواسته میشود مشکل دارند.
• ادامه دادن گفتگوها برایشان دشوار است.
• توانایی های موسیقیایی ضعیفی دارند.
• یادگیری آهنگها و ریتم ها برایشان دشوار است.
• در بخاطر آوردن آنچه که خوانده اند یا شنیده اند دچار مشکل میشوند.

تشخیص کودکان مبتلا به APD قبل از ۷ یا ۸ سالگی دشوار است. برخی از این مهارتهای شنیداری تا آن زمان پیشرفت نمی کنند. دریافت تشخیص نیاز به یافتن یک متخصص شنوایی متخصص دارد که می تواند آزمایشات الکتروفیزیولوژیکی را انجام دهد. این آزمایشات نحوه پاسخ مغز به صداها را ضبط می کند.

چه مهارتهایی تحت تاثیر اختلال APD قرار می گیرند؟

متخصصان موافق این هستند که کودکان می توانند یاد بگیرند که در هنگام مواجهه با APD در مورد چالش هایی که با آنها روبرو هستند تمرین کنند. اما در صورت عدم تشخیص و مدیریت ، APD می تواند مشکلات مادام العمر را به وجود آورد. در اینجا مهارتهایی را ذکر می کنیم که معمولاً تحت تأثیر قرار می گیرند:

• ارتباط: کودکان مبتلا به APD ممکن است به وضوح صحبت نکنند. آنها ممکن است انتهای کلمات و هجا هایی را که مورد تأکید نیست ، کنار بگذارند. آنها ممکن است مدت ها پس از اینکه همسالان خود یاد گرفتند خود را اصلاح کنند ، صداهای مشابه آنها را سردرگم کند.
• درسی: کودکان دارای APD معمولاً در ایجاد مهارتهای خواندن ، املا و نوشتن مشکل دارند. خصوصا یادگیری مصوت ها و ایجاد آگاهی واجی – اجزای لازم برای خواندن – می تواند برای آنها دشوار باشد. درک دستورالعمل های گفتاری چالش برانگیز است. کودکان دارای APD در کلاس هایی که به گوش دادن زیاد نیاز ندارد ، عملکرد بهتری دارند.
• مهارت های اجتماعی: بچه های مبتلا به APD در گفتن داستان ها یا شوخی ها مشکل دارند. آنها ممکن است از مکالمه با همسالان خودداری کنند ، زیرا پردازش گفته ها و فکر کردن برای دادن پاسخ مناسب برای آنها دشوار است.

اختلال پردازش شنیداری چگونه تشخیص داده می شود؟

اولین قدم این است که پزشک متخصص اطفال سایر احتمالات مانند کم شنوایی مربوط به عفونت گوش را رد کند. یک آسیب شناس زبان و گفتار یا روانشناس مدرسه نیز ممکن است کودک شما را ارزیابی کند که زبان دریافتی یا مهارت درک مطلب و همچنین توانایی های شناختی را بررسی کند. اما فقط یک شنوایی شناس (ادیولوژیست) آموزش دیده می تواند آزمایشات لازم را برای تشخیص بیماری APD انجام دهد.

چه اختلالاتی با APD ارتباط دارند؟

بسیاری از کودکان مبتلا به APD دچار نارسا خوانی (دیس لکسیا)، ADHD و سایر اختلالات همراه نیز هستند. تحقیقات اخیر نشان می دهد که مسائل مربوط به پردازش شنوایی می تواند یک عامل مؤثر در نارسا خوانی باشد.

متخصصین اظهار می کنند که معمولا کودکان مبتلا APD با بیش فعالی اشتباه گرفته می شوند. هر دو گروه دچار مشکل در توجه هستند، در حالیکه علت نقص توجه در کودکان APD عدم درک کلمات دیگران است اما در ADHD مشکلات اساسی در زمینه توجه وجود دارد.

متخصصین چه کمکی به کودکان مبتلا به اختلال پردازش شنیداری می کنند؟

بیش از یک روش برای کمک به کودکان مبتلا به APD وجود دارد. اگر فرزند شما تشخیص داده شده و واجد شرایط دریافت خدمات آموزش ویژه باشد ، مدرسه با یک برنامه حمایتی همراه خواهد شد. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تطبیق (مانند تغییر در زمان بندی ، قالب بندی ، تنظیم یا ارائه تکالیف)
• تعدیل و اصلاح (تغییر تکالیف برای به حداقل رساندن حوزه ضعف)
• ترمیم (آموزش و درمان برای ایجاد مهارت)

از جمله روشهای درمانی و درمانی که ممکن است به شما کمک کند:

• دستورالعمل خواندن: فرزند شما می تواند آموزش مهارت های خواندن را به صورت یک به یک داشته باشد و نقاط ضعف را هدف قرار دهد.
• گفتاردرمانی: گفتاردرمانگرها می توانند تمریناتی را انجام دهند و مهارتهایی را برای ایجاد توانایی بچه ها در شناسایی صداها و توسعه مهارت مکالمه و گوش دادن ارائه دهند.
• نرم افزار پردازش شنیداری

تطابق هایی که ممکن است شما و مدرسه بخواهید در نظر بگیرید شامل موارد زیر است:

• تغییر جای صندلی: صندلی بچه های مبتلا به APD در جلوی اتاق و به دور از حواس پرتی می تواند به آنها در تمرکز کمک کند.
• عایق سازی صدای محیط: بستن درها و پنجره ها نویز بیرون را به حداقل می رساند.
• استفاده از تکنولوژی: یک سیستم تقویت مانند سیستم FM بی سیم باعث کاهش سر و صدای پس زمینه و آکوستیک ضعیف می شود. کودک هدفون را روی گوش میگذارد و معلم از طریق میکروفون مخصوص صحبت میکند.
• تصاویری از کلاس: معلم از تصاویر و حرکات برای تقویت درک و حافظه کودک استفاده می کند.
• اتاق های بی سر و صدا برای انجام تست.
• ابزارهای ویژه : تحقیقات انجام شده توسط NIDCD نشان داد که بعضی از برنامه های رایانه ای در هنگام استفاده از برنامه ها به تقویت مهارت پردازش زبان در کودکان کمک می کنند.

توجه: بسیاری از خدمات و تطابقی که در اینجا ذکر شده است نیازمند این است که دانش آموز دارای یک برنامه آموزش فردی (IEP) باشد. اما حتی بدون تشخیص ، مدرسه ممکن است مایل به ارائه حمایت غیر رسمی (مانند تهیه نسخه ای از یادداشت های کلاس درس) برای کمک به موفقیت فرزند شما باشد.

چه کارهایی در خانه قابل انجام است؟

حتی مراحل کوچک می تواند تأثیر زیادی در عملکرد کودک شما در خانه داشته باشد. در اینجا چند پیشنهاد وجود دارد که ممکن است بخواهید آنها را امتحان کنید:

• یک مکان آرام برای مطالعه فراهم کنید ، با حداقل سر و صدای پس زمینه.
• وقتی صحبت می کنید فرزندتان را وادار کنید به شما نگاه کند.
• از دستورهای ساده و یک مرحله ای استفاده کنید.
• با صدای بلند ولی با سرعت کم صحبت کنید.
• از فرزند خود بخواهید که دستور کلامی شما را تکرار کند. اگر بعداً باید به دستورالعمل ها عمل کند ، از او بخواهید یادداشت هایی بنویسد تا به خودش یادآوری کند.

کارهای زیادی برای کمک به فرزندتان می توانید انجام دهید – و لازم نیست این کار را به تنهایی انجام دهید. معلمان ، پزشکان و متخصصان دیگر می توانند به شما کمک کنند ، همچنین والدین دیگری که در آن مراکز بوده اند شما را راهنمایی می کنند.

با تشکر از: شیوا عابدینی – کارشناس کاردرمانی