پانکولیت، علایم، تشخیص و درمان یک بیماری گوارشی بد

پانکلولیت یا (Pancolitis) نوعی کولیت اولسراتیو است که بر کل روده  ها یا روده بزرگ تأثیر می گذارد و در اصل نوعی بیماری التهابی روده است. نام کامل آن کولیت پان اولسراتیو یا (pan-ulcerative colitis) است و گاهی اوقات به عنوان کولیت کلی یا کولیت جهانی نیز شناخته می شود.

پانکلولیتیس یک بیماری مزمن است، به این معنی که در طی یک دوره طولانی ایجاد می شود و در حال حاضر هیچ درمانی شناخته شده ای برای آن وجود ندارد.

مروری بر بیماری

این وضعیت یک بیماری خود ایمنی مزمن است که بر روده بزرگ تأثیر می گذارد. در انتهای روده بزرگ؛ راست روده (رکتوم) قرار دارد که مدفوع از طریق آن به مقعد و سپس خارج بدن هدایت می شود.

در کولیت اولسراتیو ، زخم های کوچک می توانند در روده بزرگ ایجاد شده و باعث ایجاد چرک و مخا ط شوند. این وضعیت به نوبه خود، می تواند به ناراحتی شکم ، اسهال و خونریزی روده منجر شود.

کارشناسان تخمین می زنند که حدود ۲۰ درصد از افرادی که به کولیت اولسراتیو مبتلا هستند، دچار پانکولیتیس خواهند شد.

انواع دیگر کولیت اولسراتیو شامل موارد زیر است:

• پروکتیت
• پروکتوسیگموئیدیت
• کولیت سمت چپ

علائم

علائم اصلی پانکولیت عبارتند از:

• اسهال مکرر ، که می تواند حاوی خون، مخاط یا چرک باشد
• درد و گرفتگی شکم
• نیاز فوری برای دستشویی رفتن

سایر علائم معمولی پانکولیتیس می تواند شامل موارد زیر باشد:

• مراجعه مکرر به توالت
• خستگی شدید
• کاهش وزن
• از دست دادن اشتها
• تب
• تعریق شبانه

تشدید و شعله ور شدن بیماری

اگر فردی علائم پانکولییت را برای مدت قابل توجهی تجربه نکرده باشد و علایم آن به طور ناگهانی بازگردد، می گویند که بیماری عود پیدا کرده است. در طول شعله ور شدن و عود مجدد بیماری، فرد همچنین می تواند علائم دیگری را در سایر نقاط بدن تجربه کند:

• تورم و درناک شدن مفاصل
• شکل گیری زخم در دهان
• قرمز، دردناک و متورم شدن پوست
• چشم های تحریک شده و قرمز
• تنگی نفس
• افزایش ضربان قلب و یا نامنظم شدن آن
• بالا رفتن دمای بدن
• مشاهده مدفوع خونین

علل

کولیت اولسراتیو نوعی بیماری التهابی روده است. این کولیت یک بیماری خود ایمنی است، به این معنی که به جای دفاع از بدن در برابر عفونت، سیستم ایمنی  اشتباها به بافت سالم روده ها حمله می کند.

علل دقیق کولیت اولسراتیو هنوز مشخص نیست ، اما دانشمندان فکر می کنند که ترکیبی از عوامل منجر به ایجاد این بیماری می شود.

عوامل مختلف ایجاد این بیماریی عبارتند از:

• ژنتیک
• بروز واکنش به انواعی از باکتری ها
• محرک های ناشناخته مانند ویروس ها ، باکتری ها ، استرس یا رژیم غذایی
• پاسخ های ایمنی غیر طبیعی

در حالی که افراد در هر سنی می توانند به پانکولیت مبتلا شوند، اما این بیماری بیشتر در افراد بین سنین ۱۵ تا ۲۵ سال تشخیص داده می شود. و معمولا زن و مرد هر دو به یک اندازه تحت تأثیر قرار می گیرند.

تشخیص

• پزشک هنگام تشخیص پانکولیت ، از فرد، در مورد علائم ، سلامت عمومی و تاریخچه پزشکی شخصی و خانوادگی سؤال خواهد کرد.
• پزشک همچنین ممکن است معاینه جسمی را انجام داده و از نمونه های مدفوع و خون استفاده کند تا علائم عفونت و التهاب را مورد بررسی قرار دهد.

اگر پزشک نگران این باشد که فرد ممکن است هر نوع بیماری التهابی روده داشته باشد، درخواست تست های زیر را خواهد کرد:

• آزمایش خون
• اسکن اشعه ایکس یا توموگرافی کامپیوتری (CT)
• کولونوسکوپی

درمان

درمان پانکولیت به این بستگی دارد که وضعیت آن تا چه حد شدید است و چه علائمی از آن بر زندگی فرد تأثیر می گذارد.

در حالی که هیچ درمان شناخته شده ای برای این بیماری وجود ندارد، دو هدف اصلی درمان، این هستند که علایم را از بین ببریم و مانع از وخیم تر شدن بیماری شویم. دو نوع درمانی که در حال حاضر برای پانکلولیت وجود دارد ، دارو درمانی و جراحی است.

دارو درمانی

چهار شکل اصلی دارویی که برای درمان پانکولییت استفاده می شود عبارتند از:

• آمینوسالیسیلات (ASA) برای کاهش التهاب
• از کورتیکواستروئید ها نیز برای کاهش التهاب
• ایمونو مدولاسیون ها برای کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن
• و داروهای بیولوژیک

عمل جراحی

• اگر شعله ور شدن و عود مجدد بیماری تأثیر جدی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد، یا بیماری فرد به مصرف داروها پاسخ ندهد، عمل جراحی محتمل ترین گزینه درمان است.
• جراحی معمولاً مستلزم برداشتن کامل روده بزرگ است. به این معنی که دیگر هیچ فرصتی برای بازگشت کولیت اولسراتیو وجود نداشته باشد.
• با این حال ، هرکسی که در مورد این عمل جراحی فکر می کند، باید عواقب آن را بسیار جدی در نظر بگیرد.

عوارض

برخی از عوارض بسیار جدی پانکولیت وجود دارد:

• سرطان: هرچه پانکولیت شدید تر شود، خطر ابتلا به سرطان روده نیز بیشتر است.
• مگا کولون توکسیک: به وضعیتی گفته می شود که در آن التهاب کولون بسیار شدید است و بیش از اندازه بزرگ می شود. علائم آن شامل تب، درد شکم، کم آبی، سوء تغذیه و پارگی کولون است. این وضعیت یک فوریت و اورژانس جراحی است.
• کم خونی: کمبود آهن در خون ، ناشی از ریزش خون از این وضعیت است.
• کولیت فولمینانت: نوعی پانکولیت نادر و شدید است. علائم آن شامل کم آبی، درد شدید شکم، اسهال خونی خون و شوک است.

نکات پایانی از وبسایت نسخه

پانکلولیت یک بیماری مزمن است که هیچ درمانی ندارد و افرادی که با آن زندگی می کنند می توانند مشکلات جسمی و عاطفی قابل توجهی را تجربه کنند.

وقتی کسی دچار عود مجدد و شعله ور شدن علایم این بیماری می شود، ممکن است مجبور شود فعالیت های خود را محدود کرده یا تغییر دهد. اما، در دوره های بهبودی، بیشتر افراد می توانند زندگی عادی و سالمی را در پیش بگیرند.

این بیماری می تواند بر روابط و کار تأثیر بگذارد، اما صحبت کردن و دریافت حمایت عاطفی از خانواده، دوستان و متخصصان مراقبت های بهداشتی می تواند به مدیریت بیشتر بیماری کمک کند.

چشم انداز بیماران مبتلا به این عارضه در صورت درمان و رسیدگی های بعدی خوب است و بعید است که تحت چنین شرایطی بیماری بتواند آن ها را زمین گیر کرده یا به کلی از زندگی روزانه بازدارد.