آیا کاهش اسید معده خطرناک است؟

اسید معده یا (gastric acid)  برای انجام پروسه‌ها و فعالیت های گوارشی لازم است. گاهی معده نمی‌تواند به اندازه کافی اسید تولید کند در نتیجه بدن توانایی جذب مواد با ارزش معدنی و برخی پروتئین‌های ضروری و مورد نیاز خود را ندارد. اگر بدن مواد مغذی لازم و مورد نیاز خود را دریافت نکند، به زودی دچار کمبود ویتامین و کمبود مواد معدنی خواهد شد. در اصطلاح پزشکی به کاهش تولید اسید معده هیپوکلوریدریا (hypochlorhydria) گفته می‌شود.

اسید معده در سیستم دفاعی بدن نیز مشارکت دارد و مسئولیت کشتن و از بین بردن باکتری‌های مضر موجود در مواد غذایی را بر عهده دارد. کاهش اسید معده می تواند بدن را در معرض حمله باکتری ها و مواد مضر دیگر قرار دهد.

کاهش سطح اسید معده مشکلات زیادی به وجود میاورد. تعدادی از مشکلات ناشی از هیپوکلوریدریا عبارتند از:

• ناراحتی معده
• حالت تهوع
• رفلکس اسید
• سوزش سر دل
• سوء تغذیه
• بیماری‌های پوست
• پوکی استخوان
• سندرم روده تحریک پذیر
• دیابت
• سرطان
• آسم
• آرتریت روماتوئید
• بیش فعالی باکتریایی روده کوچک (SIBO)

چه چیزی باعث کاهش اسید معده می‌شود؟

برخی از شرایط و عوامل دست به دست هم می دهند تا تولید اسید معده کاهش پیدا کند.قرار گرفتن در معرض فشارها و تنش های روانی و فیزیکی و همچنین رژیم غذایی ضعیف و نامتعادل به طور مستقیم روی دستگاه گوارش و به ویژه تولید اسید معده تاثیر میگذارد.

برخی از شرایط و عواملی که روی تولید اسید تاثیر می گذارند و باعث کاهش آن می‌شوند عبارتند از:

• با سرعت غذا خوردن
• مصرف مقدار زیاد شکر در دراز مدت
• کمبود عنصر روی یت زینک
• سن و سال
• مصرف داروهای ضد اسیدی و برخی داروهای دیگر
• حساسیت غذایی یا آلرژی
• عفونت
• بیماری‌های مزمن خصوصا بیماریهای مزمن مربوط به دستگاه گوارش

برطرف کردن این مشکلات نه تنها باعث بهبود و افزایش اسید معده می‌شوند، بلکه سلامت عمومی دستگاه گوارش و بدن شما را نیز بالا می‌برند.

علائم کاهش اسید معده

سطح پایین اسید معده باعث ضعف در سیستم گوارش می‌شود. از آنجایی که در نبود اسید معده هضم و تجزیه مواد غذایی با دشواری همراه است، برای مدت بیشتری در معده خواهند ماند. و باعث تکثیر باکتری ها و درنتیجه افزایش فعالیت آن ها می شود. هر اندازه فعالیت باکتری در معده بیشتر شود تولید گاز و علایم نفخ نیز افزایش پیدا می کند.

علایم شایع کاهش اسید معده عبارتند از:

• گرفتگی شکمی
• سوزش سر دل
• حالت تهوع
• رفلکس اسید
• یبوست
• عفونت
• مشاهده غذاهای هضم نشده در مدفوع
• بوی بد دهان
• ضعف در ساختار و ظاهر مو و ناخن
• خشکی پوست
• ریزش مو
• نفخ
• اسهال
• گاز
• عفونت‌های روده ای
• کمبود مواد مغذی، از جمله کمبود آهن و ویتامین B-12
• ناراحتی معده

همچنین برخی از بیماری ها و مشکلات ممکن است باعث کاهش اسید معده درنتیجه بروز علایم شوند:

• آلرژی
• کم خونی
• آسم
• اختلالات خود ایمنی
• مشکلات پوستی، از جمله آکنه و پسوریازیس

عوامل خطر کاهش اسید معده

یکی از عوامل خط این وضعیت افزایش سن خصوصا سن بالای ۶۵ سال است. برخی عوامل می توانند خطر ابتلا به هیپوکلوریدریا را افزایش دهند، از جمله:

• مصرف دارو برای کاهش تولید اسید معده
• سن بیشتر از ۶۵ سال
• قرار گرفتن در معرض استرس بالا برای طولانی مدت
• کمبود یا فقدان روی در رژیم غذایی روزانه
• عفونت با هلیکوباکتر پیلوری عامل ایجاد عفونت و التهاب در معده
• انجام عمل جراحی بر روی معده یا اطراف آن

چگونه کمبود اسید معده را جبران کنیم؟

مدیریت استرس

کاهش استرس مزمن می‌تواند عملکرد گوارشی را بهبود ببخشد. تغییرات شیوه زندگی زیر می تواند برای کسانی که بر اثر استرس با کاهش اسید معده همراه هستند مفید باشد:

• مدیریت و کاهش منابع استرس
• ورزش منظم
• یادگیری تنفس عمیق و تکنیک‌های پیشرفته آرامش عضلانی
• تمرین مراقبه و ذهنیت
• تمرین یوگا

درمان برای هلیکوباکتر

اگر علت کاهش اسید در معده فعالیت هلیکوباکتر باشد، معمولا پزشک برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز میکند. با توجه به اینکه باکتری ها نسبت به تنها یک دارو مقاومت نشان میدهند، ممکن است ترکیبی از داروهای آنتی بیوتیک برای تعدیل فعالیت هلیکوباکتر استفاده شود. هلیکوباکتر می‌تواند در عرض ۴ هفته درمان شود و تولید اسید معده به حالت معمولی خود بازگردد.

درمان سایر شرایط و علل کاهش اسید در معده

دو مورد اصلی برای به تعادل رساندن اسید معده توضیح داده شد. سایر علل ایجاد این وضعیت نیز باید مدیریت شوند و شما به مشاوره یک پزشک متخصص نیاز پیدا خواهید کرد.