‎زبان بیانی ( استفاده از کلمات و زبان )

‎زبان بیانی چیست ؟ ( استفاده از کلمات و زبان )

‎زبان بیانی به معنای استفاده از کلمات ، جملات ، حالات و ژستها و حالات و نوشتن برای انتقال معانی و پیامها به دیگران است . مهارتهای زبان بیانی توانایی ، نامگذاری روی اشیا در محیط ، توصیف کارها و حوادث ، کنار هم گذاشتن کلمات در جملات و استفاده درست از گرامر ( مثلا من نوشیدنی داشتم نه اینکه من نوشیدم ) ، بازگویی داستان ، پاسخ به سئوالات و نوشتن داستانهای کوتاه را شامل میشود .

‎چرا زبان بیانی( استفاده از کلمات و زبان ) مهم است ؟

‎زبان بیانی از این جهت مهم است که به کمک آن کودک میتواند خواسته ها و نیازها ، ایده ها و افکارش را بیان کند ، دیدگاه اش را مطرح کند و در استفاده از زبان در قالب نوشتاری پیشرفت کند و تعاملات موففی با دیگران داشته باشد.

‎بلوکهای سازنده ی لازم برای پیشرفت زبان رسا و استفاده از زبان چیست ؟

‎زبان درکی : درک زبان
‎توجه و تمرکز : تلاش مداوم ، انجام فعالیت بدون حواس پرتی و ادامه کار با تخصیص زمان کافی برای اتمام کار .
‎مهارت های پیش زبانی : راه های برقراری ارتباط بدون استفاده از کلمات و با استفاده از ژست ها ، تظاهرات چهره ، تقلید ، توجه مستمر و ارتباط چشمی
‎مهارت های بازی : شرکت داوطلبانه در فعالیتهای خود انگیزشی که معمولا با لذت و شادی همراه هستند در حالیکه ممکن است لزوما هدف محور نباشند.
‎رویکرد کاربردشناسی : روش استفاده از زبان در موقعیتهای اجتماعی
‎انگیزه و تمایل برای برقراری ارتباط با دیگران
‎مهارتهای حرکتی ظریف تا بتواند در شکلهای دیگری از زبان بیانی مثل اشاره کردن پیشرفت کند ، اگر زبان بیانی پیشرفت نکرده باشد .

‎چطور میتوانم بگویم کودکم مشکلاتی در ارتباط با زبان بیانی( استفاده از کلمات و زبان ) دارد ؟

‎اگر کودک مشکلاتی در رابطه با زبان بیانی داشته باشد ممکن است مشکلاتی در این موارد داشته باشد :

‎در نامگذاری اشیا مشکل دارد.
‎کلمات را به خوبی به هم ربط نمی دهد و نسبت به همسالانش از جملات کوتاه تری استفاده می کند.
‎از جملاتی استفاده می کند که نسبت به سنش ناقص و ناتمام به نظر میرسد.
‎از زبان و گویش خاصی در سخنانش استفاده می کند.
‎جملات مبهم و درهم ریخته ایی میسازد ( برای مثال کلماتی با ترتیب غلط ، توقف ها و شروعهای مکرر و بدون جریان )
‎از سوی افراد غریبه ، درک نمی شود.
‎در پیدا کردن کلمات درست و استفاده از آن در مکالمه، هنگام توصیف یا توضیح چیزی مشکل دارد.
‎در بازگویی داستان مشکل دارد.
‎در نوشتن پاراگراف و داستان مشکل دارد.
‎این مشکلات با توجه به سن کودک تغییر خواهد کرد.

‎چه مشکلات دیگری می تواند رخ دهد اگر کودک مشکلاتی در ارتباط با زبان بیانی داشته باشد ؟

‎وقتی کودک مشکلات زبان بیانی دارد ، ممکن است مشکلاتی در ارتباط با موارد زیر هم داشته باشد :

‎رفتاری : عملکرد کودک در ارتباط با محیط ( برای مثال وقتی حرفهایشان برای دیگران قابل درک نیست ، ناامید میشوند )
‎زبان بیانی : درک زبان
‎مشارکت : شرکت در مباحث گروهی یا کلاسی
‎انجام وظایف درسی
‎مهارتهای اجتماعی : با توانایی شرکت در تعامل دو طرفه با دیگران ( به صورت کلامی یا غیرکلامی) و برای مصالحه و توافق با دیگران و شناخت و پیروی از هنجارهای اجتماعی مشخص میشود .
‎داستان نویسی به ترتیب منطقی و همراه با جزئیات کامل و گرامر درست
‎روانی گفتار : همواری و روانی بیان صداها ، سیلابها ، کلماتی و عبارات حین صحبت
‎شنیدن
‎برنامه ریزی و ترتیب دهی : انجام وظایف چند مرحله ایی برای کسب نتیجه بدیهی
‎کارکرد اجرایی : مهارتهای فکری و استدلال آوری رده بالاتر
‎پردازش حسی : دریافت ، تفسیر و پاسخ درست دادن به محرک حسی در ارتباط با محیط و در بدن خودش

‎برای بهتر شدن زبان بیانی ( استفاده از کلمات و زبان ) چه کاری میتوان انجام داد ؟

‎بازی : در رابطه با کودکان کوچکتر ، سعی کنید در بازی با آن با مبنای منظمی همراه شوید ، اینکه چطور با اسباب بازیهایش بازی کند ، از دستورات کودک اطاعت کنید و یا روش بازی با اسباب بازیها را برایش توضیح دهید.
‎در سراسر بازی در مورد کاری که انجام میدهید ، جایی که میروید و علت رفتن و کاری که انجام داده اید با کودک صحبت کنید .
‎قطع صدای پس زمینه در خانه ( مثل تلویزیون ، رادیو ، موسیقی )
‎چهره به چهره : وقتی با کودک صحبت میکنید رو در روی او قرار بگیرید تا بتواند دهان شما را ببیند و ساخت کلمه را تقلید کند .
‎با تکرار و افزودن یک یا چند کلمه بیشتر در گفتار آنها ، زبان کودک را گسترش دهید ( مثلا کودک میگوید : سگ و بزرگتر میگوید : یک سگ بزرگ )
‎کتابها : کتابهای مورد علاقه ی کودک را با هم نگاه کنید و در مورد تصاویر و یا داستان صحبت کنید
‎مدلسازی : وقتی کودک تلفظ اشتباهی دارد برگردید و آنرا اصلاح کنید ( مثلا کودک می گوید ” من آن چیز را میخواهم ” و بزرگتر می گوید ” من سیب قرمز میخواهم لطفا ” )

‎چه فعالیتهایی میتواند سبب بهبود زبان بیانی شود ؟

‎نامگذاری روی اشیا هنگام کار با آنها ، مثل زمان نگاه کردن کتاب ، داخل ماشین ، نگاه کردن به بیرون در حال بازی یا خرید
‎انتخاب کردن : به کودک انتخابهایی پیشنهاد کنید و آنها را تشویق کنید از کلمات برای بیان درخواستها استفاده کنند به جای اینکه متکی بر حالات و ژستهای صورت باشند .
‎بازی کردن با هم ، در حالیکه کودک از آن لذت ببرد و در طول بازی ، کلمات و عبارات جدیدی برایش مدلسازی شود.
‎نگاه کردن به کتابها با هم و صحبت در مورد آنچه شما دیده اید.
‎سئوال پرسیدن در مورد اتفاقی که در داستان افتاده و اینکه چرا این اتفاق افتاده است.
‎شعر خواندن با هم
‎استفاده از تصاویر ، نقاشی ها و عکسها برای نشان دادن ترتیب حوادث کتاب و داستان سازی در مورد تصاویر
‎داستان خوانی به کودک کمک می کند استفاده ی درست از زبان را مدلسازی کند
‎نامه نوشتن برای دوستان
‎تصاویر : صحبت کردن با هم در مورد تصویر و سپس نوشتن آنچه دیده است .
‎فعالیتهای بالا در حد بالایی به سن و سطح زبان کودک بستگی دارد .
‎فعالیتهای روزمره : وقتی به خرید و بازدید از جاهای مختلفی مثل پارک ، باغ وحش یا موزه میروید کودک را تشویق کنید تا در مورد آنچه انجام دادید و دیده اید صحبت کند و یا از آنچه اتفاق افتاده ، نقاشی بکشد یا آنچه اتفاق افتاده را نشان دهد.

‎اگر درمان نشده رها شود چه مشکلات دیگری همراه با مشکلات زبان بیانی ایجاد خواهد شد ؟

‎وقتی کودک مشکلاتی با زبان بیانی دارد ممکن است مشکلات دیگری در این موارد داشته باشد :

‎در برقراری دوستی و شرکت در تعاملات اجتماعی با دوستانش مشکل دارد.
‎در امتحان دادن و انجام وظایف آموزشی در سطوح بالاتر مشکل دارد.
‎در به کارگیری زبان بیانی برای مصاحبه ها و یا کاربردهای کتبی و پاسخ به سئوالات حین مصاحبه مشکل دارد.
برای پیشرفت مهارتهای خواندن و نوشتن مشکل دارد .
‎در انجام و تکمیل وظایف درسی مشکل دارد.

‎

چه نوع درمانی برای مشکلات زبان بیانی پیشنهاد میشود ؟

‎اگر کودک مشکلاتی در رابطه با زبان بیانی دارد مشاوره با گفتار درمانگر توصیه می شود.
‎اگر در چندین جنبه ی دیگر ( فراتر از زبان بیانی) مشکل دارد ، ممکن است گفتار درمانی و کار درمانی برای بررسی جنبه های کارکردی مفید باشد .

با تشکر از: سارا سلحشوری – آسیب شناس گفتار و زبان