دیر راه رفتن و سایر مشکلات مربوط به پا در کودکان

بیشتر کودکان می‌ توانند بین ماه‌های هشتم و دوازدهم خودشان بایستند و قدم‌های اول را بردارند. پس از یک سالگی می‌ توانند به تنهایی چند قدم راه بروند، اما قبل از آن راه رفتن روی لبه مبل یا میز را با کمک مبلمان یا دست بزرگترها یاد می‌گیرند. اما اگر کودک شما نشانه‌هایی از دیر راه رفتن داشت چه باید کرد؟ و اگر متوجه شوید که پاهای کودک پرانتزی یا ضربدری است یا روی نوک پنجه‌هایش راه می‌رود چطور؟ آیا باید نگران بود؟

نحوه یادگیری راه رفتن در میان کودکان متفاوت است. زمان شروع اولین قدم ها نیز بین کودکانی با نژاد های مختلف فرق می کند. ممکن است یک کودک سه یا چهار ماه پس از کودک هم سن خود به راه بیفتد. این حالت لزوما نشانه یک مشکل یا تاخیر در راه رفتن نیست. هر دو کودک به یک اندازه سالم اند و پس از بزرگ شدن می توانند با هم بدوند و بازی کنند.

اگه دوست دارین بدونین رشد حرکتی، شناختی, اجتماعی و زبانی کودکتون چطور بوده، پیشنهاد ما استفاده از نرم افزار رشدیار هست.

آیا حالت پاپرانتزی و یا ضربدری بودن پاهای کودک جای نگرانی دارد؟

پرانتزی یا ضربدری بودن پای کودکان یکی از نگرانی های رایج بین پدر و مادرهای امروزی است که ممکن است ندانند پاهای هر کودکی در زمان تولد به همین شکل می باشد. این انحنای استخوان ها معمولا در ۲ سالگی خود به خود رفع می شود. معمولا کودکان نوپا به جای این که رو به جلو حرکت کنند، در ابتدا از یک سو به سوی دیگر می روند، در نتیجه انحنای پای آنها با شدت بیشتری مشاهده می شود. پاهای پرانتزی یا ضربدری اثری بر توانایی کودک در یادگیری راه رفتن ندارد.

در برخی موارد نادر، وقتی حالت پرانتزی یا ضربدری پاهای کودک تا سن ۲ سالگی برطرف نشود، زانوهای کودک با انحنای استخوان ها به سمت خارج می چرخد. این حالت می تواند باعث ایجاد مشکلات زانو شود. اگر چنین مشکلی به صورت ناگهانی پدیدار شد یا تا بیش از ۲ سالگی پابرجا ماند، با پزشک خود مشورت کنید.

پاهای پرانتزی یا ضربدری به ندرت نشانه ای از بیماری ریکتز هستند. این شرایطی است که با کمبود ویتامین D و کلسیم در رژیم غذایی کودک به وجود آمده و از رشد استخوان هایش جلوگیری می کند. همچنین پاهای پرانتزی یا ضربدری می توانند در اثر شرایط نادری به نام بیماری بلانت به وجود بیاید، که رشد استخوان تیبیا یا ران غیر طبیعی است. این شرایط در کودکان آفریقایی آمریکایی بیشتر دیده می شود و با اضافه وزن در ارتباط است.

آیا انگشتان پنجه کبوتری مشکلی برای کودکان ایجاد می کند؟

انگشتان پای بسیاری از کودکان در حین تولد رو به داخل برگشته است، که به آن پنجه کبوتری نیز گفته می شود. معمولا این وضعیت بین ۱ تا ۲ سالگی بر طرف می شود.

ممکن است انگشتان کبوتری با مشکلات موجود در هر سه ناحیه پا و ران همراه باشد. ممکن است مشکل انحراف پا با عنوان متاتارسوس اداکتوس وجود داشته باشد. حالت دیگر مربوط به مشکلات سر استخوان ران در قسمت لگن است. در نهایت، این وضعیت می تواند در اثر مشکلاتی در تیبیا یا استخوان تیبیا پیچ خوردن داخلی به وجود بیاید، که در ادامه مطلب به آن پرداخته شده است.

آیا انگشت کبوتری می تواند تاخیری را در راه رفتن کودکان به وجود بیاورد؟

رایج ترین علت آن در ماه های اولیه ی زندگی کودک، متاتارسوس اداکتوس است، اما سایر علل ذکر شده، کودکان بزرگتر را تحت تاثیر قرار می دهد. متاتارسوس اداکتوس انحنایی را در خود پا به وجود می آورد، که معمولا در اثر بد قرار گرفتن کودک در دوره جنینی ایجاد می شود. با نگاه به پاشنه پای کودک می توانید وجود این ناهنجاری را بررسی کنید. در این حالت دو پا نسبت به یکدیگر دارای انحنا بوده و مانند دو نیم ماه هستند.

پزشکان در مورد استفاده از آتل برای کودکی که مشکل شدید انگشتان کبوتری دارد، اتفاق نظر ندارند. اگر انحنای پاها در ۴ تا ۶ ماهگی زیاد باشد، برخی از پزشکان آتل یا گچ را پیشنهاد می کنند. سایر پزشکان معتقدند که استفاده از آتل کمکی به این وضعیت نمی کند، در واقع آن ها معتقدند که سرعت رشد پاها با آتل افزایش نمی یابد.

اگر زانوهای کودک شما مستقیم باشد و جهت پاها رو به داخل قرار داشته باشد، ممکن است پیچش داخلی تیبیا داشته باشیم که بیشتر در سنین ۱ تا ۳ سال دیده می شود. این شرایط با چرخش رو به داخل استخوان تیبیا ایجاد شده و معمولا با راه افتادن کودک خود به خود بر طرف می شود، در غیر این صورت، برای درمان از پزشک کمک بگیرید.

اگر زانوها و پاهای کودکتان هر دو رو به داخل باشند، ممکن است او با شرایطی با عنوان انحراف رو به جلوی بیش از حد فمور روبرو باشد که با چرخش رو به داخل فمور مشخص می شود و اغلب در کودکانی که به شکل W می نشینند، دیده می شود. باز هم معمولا این مشکل در سنین ۸ ماهگی یا بیشتر خود به خود رفع می گردد.

تمام این شرایط خودبخود بر طرف می شود. اما وقتی این وضعیت طولانی شود و یا بدتر شود، باید با پزشک مشورت کنید.

وقتی کودک روی پنجه هایش راه می رود

در ابتدا که کودک شروع به راه رفتن می کند، معمولا روی پنجه راه می رود. این نوع راه رفتن باید در سنین ۲ تا ۳ سالگی از بین برود. بسیاری از کودکان در ابتدا راه رفتن را به این شکل یاد می گیرند. بعد از ۶ تا ۱۲ ماه تمرین کردن، آنها راه رفتن به صورت گیت نرمال پاشنه تا انگشت را یاد می گیرند.

معمولا راه رفتن روی پنجه مسئله مهمی نیست. اما اگر تا بیشتر از ۲ سالگی به صورت مستمر ادامه داشته باشد، با پزشک خود مشورت کنید. راه رفتن مداوم بر روی پنجه، یا راه رفتن بر روی پنجه یک پا، می تواند نشانه ای از مشکل در سیستم عصبی مرکزی باشد و باید ارزیابی های لازم انجام شود.

آیا کف پای صاف راه رفتن را به تعویق می اندازد؟

تقریبا کف پای همه کودکان در زمان تولد، صاف است. ایجاد قوس طبیعی در پا کمی زمان لازم دارد. صافی شدید پا می تواند مچ پای کودک را در حین راه رفتن کودک به سمت داخل بچرخاند. اگر قوس پا برای هم جهت شدن پا و مچ به خوبی رشد نکند، این مشکل به وجود می¬آید. به جز در موارد شدیدتر، درمان به ندرت مورد نیاز است، و عموما تا پس از طی دوران نوزادی به آن توجهی نمی¬شود. صاف بودن کف پا در بین خانواده به ارث می رسد.

به دلایل ناشناخته، دیس پلازی لگن در نوزادان دختر و مخصوصا در سمت چپ بیشتر دیده می¬شود. پزشک کودک باید در زمان تولد و در فواصل معینی پس از تولد، این اختلال را بررسی کند.

اگر هر نشانه ای از دیس پلازی در معاینه ی کودک وجود داشته باشد، باید به آن توجه شود. علائم این بیماری شامل کوتاه تر بودن یک پا نسبت به پای دیگر، خطوط نابرابر در ران پای کودک، و سفت شدن لگن می باشد. پزشک، لگن را معاینه می کند تا ببیند که این قسمت جابجا می شود یا به مفصل فشار می آورد یا خیر. نگران نباشید، چون در بدترین حالت فقط با کمی ناراحتی مشکل برطرف می گردد. دیس پلازی لگن معمولا می بایست توسط یک متخصص ارتوپدی درمان شود. او ابتدا تصاویر رادیوگرافی و یا سونوگرافی را بررسی می کند و بسته به نتایج آن، از روش هایی چون بریس و تجهیزات شکسته بندی ویژه، ایجاد تغییر در لگن تحت بیهوشی، یا جراحی استفاده می کند. همچنین شیوه درمان در این حالت، به سن کودک بسیار وابسته است.

مراحل تکامل راه رفتن کودک

۱۰ – ۶ ماهگی : بیشتر کودکان خودشان را بالا می کشند تا بایستند.

۱۳ – ۷ ماهگی : بیشتر کودکان با خوشحالی به کمک مبلمان و میزها راه می روند (همانطور که قبلا ذکر شد). آنها قادر به راه رفتن با حمایت پدر و مادر خواهند بود (اما نباید به آن ها اجبار کرد که زودتر از موعد راه بروند).

۱۴ – ۱۱ ماهگی : کودکان به تنهایی شروع به راه رفتن می کنند در ۱۴ ماهگی بیشتر آنها تا حدی می توانند به تنهایی راه بروند.

در چه زمانی نیاز است درباره تاخیر در راه رفتن به پزشک مراجعه شود؟

پاهای کودک شما و مهارت های حرکتی آنها باید به عنوان بخشی از معاینه سلامتی کودک بررسی شود. اما تنها اگر درباره تاخیر در راه رفتن کودک نگران هستید با پزشک مشورت کنید. به مراحل فوق‌ و راهنمایی های زیر توجه کنید تا بتوانید هر گونه تاخیر اساسی را در رشد کودکتان به موقع متوجه شوید.

در صورت وجود شرایط زیر با پزشک تماس بگیرید: